Với phương châm xây dựng lực lượng tiến thẳng lên hiện đại, Cảnh sát biển Việt Nam đã, đang và sẽ tiếp tục được đầu tư để phát triển toàn diện, đặc biệt về phương tiện, vũ khí trang bị kỹ thuật nhằm tăng cường khả năng hoạt động xa bờ, đáp ứng yêu cầu quản lý vùng biển nhanh chóng, chính xác, hiệu quả trong tình hình mới.

Yêu cầu trong tình hình mới

Mặc dù đã được đầu tư phát triển mạnh mẽ trong thời gian vừa qua, song số lượng tàu thuyền, xe - máy, vũ khí thiết bị kỹ thuật (VKTBKT) của lực lượng cảnh sát biển (LLCSB) hiện nay vẫn chưa đủ để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Trong khi đó tình hình trên biển lại luôn diễn biến phức tạp cả về an ninh truyền thống và an ninh phi truyền thống với những nguyên nhân khác nhau. 

Trước thực tế đó, năm 2014, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án xây dựng LLCSB Việt Nam đến năm 2020 và những năm tiếp theo với mục tiêu: “Xây dựng LLCSB hiện đại chuyên nghiệp, tổ chức biên chế hợp lý, tinh gọn, trang bị đồng bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, thực thi pháp luật trên biển và hợp tác quốc tế; làm cơ sở để xây dựng hoàn chỉnh LLCSB Việt Nam trong những năm tiếp theo”. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ X, nhiệm kỳ 2015-2020 cũng đã xác định chủ trương xây dựng LLCSB tiến thẳng lên hiện đại nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý, bảo vệ vùng biển trong tình hình mới.

Chủ trương xây dựng các lực lượng Hải quân, Phòng không - không quân, Thông tin, Tác chiến điện tử tiến thẳng lên hiện đại. Đây là các lực lượng mà khi có tình huống cao thì LLCSB hoặc phải phối thuộc, hoặc phải phối hợp hiệp đồng. Do vậy, nếu CSB không hiện đại thì khả năng hiệp đồng sẽ không đảm bảo được tính đồng bộ và hiệu quả. Sự chuyển hóa từ nhiệm vụ thực thi pháp luật trong thời bình sang nhiệm vụ tác chiến trong thời chiến sẽ không đảm bảo được tính kịp thời, nhanh chóng và chính xác. Từ những yêu cầu thực tiễn trên cho thấy sự cần thiết phải nhanh chóng hiện đại hóa LLCSB, trong đó hiện đại hóa trang bị là nội dung cơ bản. Chỉ có hiện đại hóa trang bị, phương tiện mới có đủ khả năng vươn khơi xa và dài ngày để thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao. 

Hiện đại hóa 

Theo Đại tá Nguyễn Văn Hưng, Cục trưởng, Chủ nhiệm Kỹ thuật Bộ Tư lệnh CSB, để xây dựng LLCSB tiến thẳng lên hiện đại trong tình hình hiện nay, Đảng ủy, Thủ trưởng Bộ Tư lệnh cũng như Thủ trưởng Cục Kỹ thuật thấy rằng “hiện đại” phải quán triệt tinh thần 3 khâu đột phá, là: Đột phá hiện đại về mặt tổ chức, tinh gọn và cân đối; đột phá hiện đại về mặt con người để làm chủ được trang bị hiện đại; hiện đại để phòng thủ, bảo vệ Tổ quốc và kịp thời xử lý hiệu quả các tình huống chứ không để phô trương hay chạy đua vũ trang. Khi hiện đại hóa trang bị phải coi trọng việc đồng bộ theo chủng loại giữa các lực lượng được hiện đại; nhất là các trang bị liên quan đến thông tin, trinh sát, chỉ thị mục tiêu, sử dụng trong chiến thuật tác chiến… Có như vậy mới phát huy được hiệu quả của trang bị hiện đại và sức mạnh của VKTBKT trong hiệp đồng tác chiến quân binh chủng; bảo đảm khoa học và tiết kiệm.

Hiện đại hóa trang bị phải được tiến hành song song với xây dựng ngành Kỹ thuật chính quy; phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo, tự lực, tự cường, làm chủ VKTBKT và công nghệ. Bên cạnh việc giữ gìn, bảo quản, cải tiến có chọn lọc phương tiện, VKTBKT hiện có, cần thiết phải đầu tư đóng mới, mua sắm tàu thuyền, VKTBKT hiện đại.

Tăng cường đóng mới tàu thuyền có lượng giãn nước lớn, có hàm lượng công nghệ và sức cơ động cao, có khả năng hoạt động dài ngày trên biển trong điều kiện thời tiết phức tạp và trước nguy cơ thường xuyên bị đâm húc của các tàu lớn nước ngoài khi đấu tranh bảo vệ chủ quyền); tính chất hoạt động đa năng (vừa tuần tra kiểm soát vừa có thể tham gia tìm kiếm cứu nạn, bảo vệ môi trường biển…); có sàn đỗ máy bay,... Vũ khí, trang thiết bị từ hệ thống động lực, thiết bị điều khiển, trang thiết bị khí tài điện tử, vũ khí đến các thiết bị thông tin, ghi hình, truyền dữ liệu… đưa vào lắp đặt trên tàu phải hiện đại, đồng thời đáp ứng các yêu cầu gọn nhẹ, khả năng cơ động cao, trình độ tự động và độ chính xác cao, chuyển hóa linh hoạt trong tác chiến, có uy lực lớn, có nhiều hàm lượng khoa học - công nghệ, bảo đảm hoạt động trong mọi điều kiện. 

Bảo đảm các hoạt động chỉ huy, chỉ đạo, tác chiến, trinh sát được thống nhất, đồng bộ, nhanh chóng, liên tục, bí mật, an toàn, ổn định, vững chắc trong mọi tình huống. Bảo đảm hoạt động đồng bộ bờ - tàu, tàu - tàu, tàu - máy bay, làm cơ sở để chỉ đạo từ Sở chỉ huy đến các lực lượng; bảo đảm công tác phối hợp hiệp đồng giữa các đơn vị hiệp đồng, các phương tiện xe - máy và đảm bảo việc thu thập dữ liệu làm bằng chứng trong đấu tranh chống vi phạm tội phạm trên biển cũng như đấu tranh pháp lý, chính trị, ngoại giao để bảo vệ chủ quyền biển đảo. Đầu tư mua sắm trang thiết bị hiện đại phục vụ cho các hoạt động nghiệp vụ CSB (trinh sát, phòng chống tội phạm, vi phạm), các thiết bị phân tích, đánh giá chất lượng hàng hóa để bảo đảm cho hoạt động nghiệp vụ hiệu quả và phục vụ công tác điều tra, chống buôn lậu.